సంకష్ట హర చతుర్ధి పూజ మీ సొంతంగా చేసుకోండి | Sankashta hara Pujademo | Nanduri Srivani
పూర్తి మంత్రాలతో కూడిన పూజా విధానం (Detailed Step-by-Step with Full Lyrics)
Bhakti
Vrata Vidhanam
Telugu Devotional
ఉపోద్ఘాతం (Introduction)
సంకటాలను హరించేవాడు సంకష్టహరుడు. ప్రతినెలా కృష్ణపక్ష చతుర్దినాడు (సంకష్టహర చతుర్ధి) ఈ వ్రతాన్ని ఆచరించడం ద్వారా ఋణ బాధలు, అనారోగ్య సమస్యలు, కుటుంబ కలహాలు తొలగిపోతాయని శాస్త్ర వచనం. శ్రీ నండూరి శ్రీనివాస్ గారి ద్వారా ప్రాచుర్యం పొందిన, శాస్త్రోక్తంగా మీ సొంతంగా చేసుకోగలిగే సంపూర్ణ పూజా విధానం (మంత్రాలతో సహా) ఇక్కడ ఇవ్వబడింది.
ప్రధాన శ్లోకం (Key Mantra)
శుక్లాం బరధరం విష్ణుం - శశివర్ణం చతుర్భుజంప్రసన్న వదనం ధ్యాయేత్ - సర్వ విఘ్నోప శాంతయే
పూజా విధానం (Full Puja Procedure)
1. ప్రార్థన & ఆచమనం (Prayer & Achamanam)ముందుగా గణపతిని ప్రార్థించి, ఆచమనం చేయాలి.ప్రార్థన:శుక్లాం బరధరం విష్ణుం - శశివర్ణం చతుర్భుజం ప్రసన్న వదనం ధ్యాయేత్ - సర్వ విఘ్నోప శాంతయేదీపారాధన:దీపత్వం బ్రహ్మరూపో సి జ్యోతిషాం ప్రభురవ్యయః సౌభాగ్యం దేహి పుత్రాంశ్చ సర్వాన్ కామాంశ్చ దేహిమేఆచమనము (24 నామాలు): (నీళ్ళు ఉద్ధరిణెతో కుడిచేతిలో వేసుకుని మూడుసార్లు తాగాలి)ఓం కేశవాయ స్వాహాఓం నారాయణాయ స్వాహాఓం మాధవాయ స్వాహాఓం గోవిందాయ నమ:విష్ణవే నమ:మధుసూదనాయ నమ:త్రి విక్రమాయ నమ:వామనాయ నమ:శ్రీధరాయ నమ:హృషీకేశాయ నమ:పద్మనాభాయ నమ:దామోదరాయ నమ:సంకర్షణాయ నమ:వాసుదేవాయ నమ:ప్రద్యుమ్నాయ నమ:అనిరుద్ధాయ నమ:పురుషోత్తమాయ నమ:అధోక్షజాయ నమ:నారసింహాయ నమ:అచ్యుతాయ నమ:జనార్ధనాయ నమ:ఉపేంద్రాయ నమ:హరయే నమ:శ్రీ కృష్ణాయ నమ
2. సంకల్పం (Sankalpam)భూతోచ్చాటన: ఉత్తిష్టంతు భూతపిశాచాః ఏతే భూమి భారకాః ఏతేషా మవిరోధేన బ్రహ్మకర్మ సమారభే(అక్షతలు వాసన చూసి ఎడమవైపు వెనుక వేసుకోవాలి).ప్రాణాయామము: పూరకం కుంభకం చైవ రేచకం తదనంతరం ప్రాణాయామ మిదం ప్రోక్తం సర్వ దేవ నమస్కృతంసంకల్పం: (అక్షతలు, నీళ్ళు, పువ్వు కుడిచేతిలో పట్టుకుని)మమ ఉపాత్త సమస్త దురితక్షయ ద్వారా శ్రీ సంకష్టహర గణేశ ప్రీత్యర్ధం,సమస్త దేవతా బ్రాహ్మణ హరిహర గురు చరణ సన్నిధౌ,శుభే శోభనే ముహూర్తే, శుభనక్షత్రే, శుభయోగే, శుభ కరణే,ఏవం గుణ విశేషణా విశిష్టాయాం శుభ తిధౌ,అస్మాకం సహ కుటుంబానాం క్షేమ స్థైర్య విజయ అభయ ఆయురారోగ్య ఐశ్వర్య అభివృధ్యర్ధం,ధర్మార్ధ కామ మోక్ష చతుర్విధ పురుషార్థ ఫల సిధ్యర్థం,ధన ధాన్య సమృధ్యర్ధం, సౌభాగ్య శుభఫలా ప్రాప్త్యర్ధం,ఇష్ట కామ్యార్థ సిధ్యర్థం, సకల లోక కల్యాణార్ధం,సంకష్టహర గణేశ వ్రతోక్త సమస్త ఫలా వ్యాప్త్యర్ధం,శ్రీ సంకష్ట హర గణపతి దేవతాం ఉద్దిశ్య యావచ్చక్తి ధ్యాన ఆవాహనాది షోడశోపచార పూజాం కరిష్యే!(అక్షతలు, నీళ్ళు పళ్ళెంలో వదలాలి).ఘంటానాదం:ఆగమార్ధంతు దేవానాం గమనార్ధం తు రాక్షసాంకురు ఘంటారవం తత్ర దేవతాహ్వాన లాంచనమ్3. కలశారాధన (Kalasharadhana)(కలశానికి గంధం, కుంకుమ పెట్టి, పుష్పం ఉంచి, కలశంపై కుడి చేయి ఉంచి ఈ శ్లోకం చదవాలి)కలశస్య ముఖే విష్ణుః కంఠే రుద్ర స్సమాశ్రితఃమూలే తత్ర స్థితో బ్రహ్మా మధ్యే మాతృగణాః స్మృతాఃకుక్షౌతు సాగరా స్సర్వే సప్త ద్వీపా వసుంధరాఋగ్వేదో థ యజుర్వేద స్సామవేదో హ్యధర్వణఃఅంగైశ్చ సహితా స్సర్వే కలశాంబు సమాశ్రితాఃగంగేచ యమునేచైవ గోదావరి సరస్వతీనర్మదా సింధు కావేరి జలేస్మిన్ సన్నిధిం కురు(కలశంలోని నీటిని పువ్వుతో దేవుని మీద, పూజా ద్రవ్యాల మీద, మీ మీద చల్లుకోవాలి).4. శ్రీ సంకష్టహర గణపతి షోడశోపచార పూజ (Main Puja)1. ధ్యానం:బాలార్కారుణ కాంతిః వామే బాలాం వహన్నంకేల్లసద్ ఇందీవర హస్తాం గౌరాంగీం రత్న శోభాఢ్యమ్దక్షిణే అంకుశ వరదానం వామే పాశం చ పాయస పాత్రమ్నీలాంశుకర సమానః పీఠే పద్మారుణీ తిష్టన్సంకట హరణః పాయత్ సంకట పూజాత్ గజాననో నిత్యఃశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః ధ్యాయామి2. ఆవాహనం:ఆగచ్చ విఘ్నరాజేంద్ర స్థానే చాత్ర స్థిరో భవఆరాధయిష్వే భక్తేహం భవంతం సర్వసిద్ధిదంశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః ఆవాహయామి3. ఆసనం:విచిత్ర రత్న ఖచితం దివ్యాంబర సంయుతంస్వర్ణ సింహాసనం చారు గృహాణ సురపూజితశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః ఆసనం సమర్పయామి4. పాద్యం:సర్వ తీర్థ సమానీతం పాద్యం గంధాది సంయుతంవిఘ్నరాజ గృహాణేదం భగవన్ భక్తవత్సలశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః పాద్యం సమర్పయామి5. అర్ఘ్యం:రక్త గంధాక్షతోపేతం రక్తపుష్పెః సుపూజితంమయా దత్తం సురశ్రేష్ట సోమార్ధధారిణే నమఃశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః అర్ఘ్యం సమర్పయామి6. ఆచమనీయం:విఘ్నేశ దేవదేవేశ సర్వసిద్ధి ప్రదాయకమయా దత్తం గజముఖ గృహాణాచమనీయకంశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః ఆచమనీయం సమర్పయామి
పంచామృత స్నానం:పాలు:కామధేను సముద్భూతం పరమం పావనం పయఃతేన స్నానం కురుష్వత్వం హేరంబ గణనాయకపెరుగు:చంద్రమండల సంకాశం సర్వదేవప్రియం దధిస్నానార్థం తే ప్రయఛ్ఛామి గృహాణ గణనాయకనెయ్యి:ఆజ్యం సురాణామాహారం ఆజ్యం యజ్ఞే ప్రతిష్టితంస్నానార్థం తే ప్రయఛ్ఛామి గృహాణ గణనాయకతేనె:సర్వౌషధి సముద్భూతం పీయూష మధురం మధుస్నానార్థం తే ప్రయఛ్ఛామి గృహాణ గిరిజాసుతపంచదార:ఇక్షుదండ సముద్భూతం దివ్యశర్కరయాహి అహంస్నాపయామి మహాభక్త్యా ప్రీతోభవ శివాత్మజశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః పంచామృతస్నానం సమర్పయామిశుద్ధోదక స్నానం:గంగాదిసర్వతీర్థేభ్య ఆనీతం తోయముత్తమంభక్త్యా సమర్పితం తుభ్యం స్నానాయాభీష్టదాయకశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః శుద్ధోదకస్నానం సమర్పయామివస్త్రం:రక్తవస్త్రద్వయం చారు దేవయోగ్యం చ మంగళంశుభప్రదం గృహాణ త్వం లంబోదర హరాత్మజశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః వస్త్రయుగ్మం సమర్పయామియజ్ఞోపవీతం:కుంకుమాక్తం మయా దేవ ఉపవీతం గణాధిపఉత్తరీయేణ సహితం గృహాణ పరమేశ్వరశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః యజ్ఞోపవీతం సమర్పయామిగంధం:చందనాగరుకర్పూర కస్తూరీ కుంకుమాన్వితంగంధం గృహాణ దేవేశ సర్వసిద్ధిప్రదాయకశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః గంధాన్ సమర్పయామిపుష్పాక్షతలు:శాలీయాన్ తండులాన్ శ్వేతాన్ రక్తచందన మిశ్రితాన్గృహాణ విఘ్నరాజేంద్ర రుద్రప్రియ నమోస్తుతేశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః అక్షతాన్ సమర్పయామిమాల్యాదీని సుగంధీని మాలత్యాదీని వై ప్రభోమయాహృతాని పూజార్ధం పుష్పాణి ప్రతిగృహ్యతామ్శ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః పుష్పాణి సమర్పయామి5. అంగ పూజ (Anga Puja)గణేశాయ నమః - పాదౌ పూజయామిఏకదంతాయ నమః - జానునీ పూజయామివిఘ్నరాజాయ నమః - జంఘే పూజయామిఆఖువాహనాయ నమః - ఊరుం పూజయామిహేరంబాయ నమః - కటిం పూజయామిలంబోదరాయ నమః - ఉదరం పూజయామిగణనాథాయ నమః - నాభిం పూజయామిగణేశాయ నమః - హృదయం పూజయామిస్థూల కంఠాయ నమః - కంఠం పూజయామిస్కందాగ్రజాయ నమః - స్కంధౌ పూజయామిపాశహస్తాయ నమః - హస్తా పూజయామిగజవక్తాయ నమః - వక్త్రం పూజయామివిఘ్నహంత్రే నమః - నేత్రే పూజయామిశూర్పకర్ణాయ నమః - కర్ణా పూజయామిఫాలచంద్రాయ నమః - లలాటం పూజయామిసర్వేశ్వరాయ నమః - శిరః పూజయామివిఘ్నరాజాయ నమః - సర్వాణ్యంగాని పూజయామి4. ఏకవింశతి పుష్ప & పత్ర పూజ (21 Flowers & Leaves)పుష్ప పూజ:(మల్లికా, మాలతీ, పున్నాగ, బిల్వ, చంపక, కపిధ్ధ, కరవీర, భూకాంచన,వకుళ, పారిజాత, మందార, కేతకీ, శమీ, శతపత్ర, రక్త కరవీర, కల్హార,పద్మ, నింబ, కదంబ, పాటలీ, అర్క పుష్పాలతో పూజించాలి)ఏకవింశతి పుష్పాణి పూజయామిపత్ర పూజ:సుముఖాయ నమః - మాచీపత్రం పూజయామిగణాధిపాయ నమః - బృహతీపత్రం పూజయామిఉమాపుత్రాయ నమః - బిల్వపత్రం పూజయామిగజాననాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిహరసూనవే నమః - దుత్తూరపత్రం పూజయామిలంబోదరాయ నమః - బదరీపత్రం పూజయామిగుహాగ్రజాయ నమః - అపామార్గపత్రం పూజయామిగజకర్ణాయ నమః - తులసీపత్రం పూజయామిఏకదంతాయ నమః - చూతపత్రం పూజయామివికటాయ నమః - కరవీరపత్రం పూజయామిభిన్నదంతాయ నమః - విష్ణుక్రాంతపత్రం పూజయామివటవే నమః - దాడిమీపత్రం పూజయామిసర్వేశ్వరాయ నమః - దేవదారుపత్రం పూజయామిఫాలచంద్రాయ నమః - మరువకపత్రం పూజయామిహేరంబాయ నమః - సింధువారపత్రం పూజయామిశూర్పకర్ణాయ నమః - జాజిపత్రం పూజయామిసురాగ్రజాయ నమః - గండకీ పత్రం పూజయామిఇభవక్తాయ నమః - శమీపత్రం పూజయామివినాయకాయ నమః - అశ్వత్థ పత్రం పూజయామిసురసేవితాయ నమః - అర్జున పత్రం పూజయామికపిలాయ నమః - అర్కపత్రం పూజయామిశ్రీ సంకష్ట హర గణేశ్వరాయనమః ఏకవింశతిపత్రాణి పూజయామి
5. అష్టోత్తర శతనామావళి (108 Names)ఓం గజాననాయ నమః |ఓం విఘ్నరాజాయ నమః |ఓం లంబోదరాయ నమః |ఓం శివాయ నమః |ఓం వక్రతుండాయ నమః |ఓం శూర్పకర్ణాయ నమః |ఓం వటవే నమః |ఓం గణేశాయ నమః |ఓం విఘ్న నాశినే నమః |ఓం వికటాయ నమః |ఓం వామనాయ నమః |ఓం సర్వాధి దేవాయ నమః |ఓం సర్వార్తి నాశనాయ నమః |ఓం సర్వ దేవాధిపతయే నమః |ఓం విఘ్న హంత్రే నమః |ఓం ఏకదంతాయ నమః |ఓం కృష్ణ పింగళాయ నమః |ఓం ఫాలచంద్రాయ నమః |ఓం గణేశాయ నమః |ఓం శంకర సూనవే నమః |ఓం చింతామణయే నమః |శీఘ్రకారిణే నమః |శాశ్వతాయ నమః |గణాధ్యక్షాయ నమః |విఘ్నరాజాయ నమః |భవాయ నమః |వినాయకాయ నమః |ద్వైమాతురాయ నమః |బలోత్థతాయ నమః |భవాత్మజాయ నమః |ద్విముఖాయ నమః |ప్రముఖాయ నమః |సుముఖాయ నమః |కృతినే నమః |సుప్రదీపాయ నమః |సుఖనిధయే నమః |సురాధ్యక్షాయ నమః |సురారిఘ్నాయ నమః |మహాగణపతయే నమః |మాన్యాయ నమః |మహాకాలాయ నమః |మహాబలాయ నమః |హేరంబాయ నమః |లంబజఠరాయ నమః |హ్రస్వగ్రీవాయ నమః |మహోదరాయ నమః |పురాణపురుషాయ నమః |పూషే నమః |పుష్కరోక్షిప్తవారిణే నమః |అగ్రగణ్యాయ నమః |అగ్రపూజ్యాయ నమః |అగ్రగామినే నమః |నేత్రకృతే నమః |చామీకరప్రభాయ నమః |సర్వాయ నమః |సర్వోపాస్యాయ నమః |సర్వకర్తే నమః |సర్వనేత్రే నమః |సర్వసిద్ధిప్రదాయ నమః |సర్వసిద్ధయే నమః |పంచహస్తాయ నమః |పార్వతీనందనాయ నమః |మదోత్కటాయ నమః |ప్రభవే నమః |మహావీరాయ నమః |కుమారగురవే నమః |మంత్రిణే నమః |అక్షోభ్యాయ నమః |ప్రమథాయ నమః |ప్రథమాయ నమః |ప్రాజ్ఞాయ నమః |ప్రమోదాయ నమః |మోదకప్రియాయ నమః |కాంతిమతే నమః |ధృతిమతే నమః |భక్త జీవితాయ నమః |జితమన్మథాయ నమః |ఐశ్వర్యకారణాయ నమః |జ్యాయసే నమః |యక్షకిన్నరసేవితాయ నమః |గంగాసుతాయ నమః |గణాధీశాయ నమః |గంభీరనినదాయ నమః |వటవే నమః |అభీష్టవరదాయ నమః |జ్యోతిషే నమః |భక్తనిధయే నమః |భావగమ్యాయ నమః |మంగళప్రదాయ నమః |అవ్యక్తాయ నమః |అప్రాకృతపరాక్రమాయ నమః |సత్యధర్మిణే నమః |సఖయే నమః |సరసాంబునిధయే నమః |మహేశాయ నమః |దివ్యాంగాయ నమః |మణికింకిణీ మేఖలాయ నమః |సమస్తదేవతామూర్తయే నమః |సహిష్ణవే నమః |సతతోతైతాయ నమః |మంగళ సుస్వరాయ నమః |కుంజరాసురభంజనాయ నమః |విఘాతకారిణే నమః |విశ్వగ్దృశే నమః |విశ్వరక్షాకృతే నమః |కల్యాణగురవే నమః |విఘ్నకర్తే నమః |విఘ్నహంత్రే నమః |విశ్వనేత్రే నమః |విరాట్పతయే నమః |శ్రీపతయే నమః |వాక్పతయే నమః |శృంగారిణే నమః |ఆశ్రితవత్సలాయ నమః |శివప్రియాయ నమః |కామినే నమః |కపిత్థ వనప్రియాయ నమః |బ్రహ్మచారిణే నమః |బ్రహ్మరూపిణే నమః |బ్రహ్మవిద్యాది దానభువే నమః |జిష్ణవే నమః |విష్ణుప్రియాయ నమః |ఉన్మత్తవేషాయ నమః |అపరాజితే నమః |సమస్త జగదాధారాయ నమః |సర్వేశ్వర్యప్రదాయ నమః |ఆక్రాంతచిదచిత్ప్రభవే నమః |శ్రీ విఘ్నేశ్వరాయ నమః |శ్రీ వరసిద్ధి వినాయక స్వామినే నమః6. ధూపందశాంగం గుగ్గులోపేతం సుగంధం సుమనోహరంఉమా సుత నమస్తుభ్యం గృహాణ వరధో భవశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః ధూప మాఘ్రాపయామి7. దీపంసాద్యం త్రివర్తిసంయుక్తం వహ్నినా ద్యోతితం మయాగృహాణ మంగళం దీపం మీశపుత్ర నమోస్తుతేశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః దీపం దర్శయామి8. నైవేద్యం(బెల్లం, ఉండ్రాళ్ళు, పళ్ళు నివేదన చేయాలి)సుగన్దాన్ సుకృతాంశ్చైవ మోదకాన్ ఘృతపాచితాన్నైవేద్యం గృహ్యతాం దేవ చణముద్దైః ప్రకల్పితాన్...శ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః నైవేద్యం సమర్పయామి
8. అర్ఘ్య ప్రదానం (Arghyam - Most Important)(చంద్రోదయ సమయం అయిన తరువాత, గణపతికి మరియు చంద్రుడికి అర్ఘ్యం వదలాలి).గణపతి అర్ఘ్యం (4 సార్లు వదలాలి):చేతిలోకి అక్షతలు, పూలు, నీళ్ళు తీసుకొని ఈ మంత్రం చదువుతూ పళ్ళెంలో వదలాలి.గౌరీ సుత నమస్తేస్తు సర్వసిద్ధి ప్రదాయకసర్వసంకట నాశార్థం గృహాణార్య్యం నమోస్తుతేశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః ప్రథమార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః ద్వితీయార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః తృతీయార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః చతుర్థార్ఘ్యం సమర్పయామిచంద్ర అర్ఘ్యం (3 సార్లు వదలాలి):కుడి చేతిలోకి తెల్ల బియ్యం, ఆవు పాలు, నీళ్ళు తీసుకొని చంద్రుని చూస్తూ వదలాలి.క్షీరో దార్ణవ సంభూత అత్రి నేత్ర సముద్భవగృహాణార్వ్యం మయాదత్తం రోహిణ్యా సహిత ప్రభోశ్రీ రోహిణీ చంద్రమసే నమః ప్రథమార్ఘ్యం సమర్పయామినమస్తే రోహిణీశాయ సుధారూప నిశాకరగృహాణార్ఘ్యం మయా దత్తం రమానుజ నమోస్తుతేశ్రీ రోహిణీ చంద్రమసే నమః ద్వితీయార్ఘ్యం సమర్పయామిక్షీర సాగర సంభూత సుధారూప నిశాకరగృహాణార్భ్యం మయాదత్తం రమానుజ నమోస్తుతేశ్రీ రోహిణీ చంద్రమసే నమః తృతీయార్ఘ్యం సమర్పయామి6. ఉత్తరాంగ పూజ (ధూప దీప నైవేద్యాలు)ధూపం:దశాంగం గుగ్గులోపేతం సుగంధం సుమనోహరంఉమా సుత నమస్తుభ్యం గృహాణ వరధో భవశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః ధూప మాఘ్రాపయామిదీపం:సాద్యం త్రివర్తిసంయుక్తం వహ్నినా ద్యోతితం మయాగృహాణ మంగళం దీపం మీశపుత్ర నమోస్తుతేశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః దీపం దర్శయామినైవేద్యం:సుగన్దాన్ సుకృతాంశ్చైవ మోదకాన్ ఘృతపాచితాన్నైవేద్యం గృహ్యతాం దేవ చణముద్దైః ప్రకల్పితాన్భక్ష్యం భోజ్యంచ లేహ్యంచ చోష్యం పానీయమేవచఇదం గృహాణ నైవేద్యం మయాదత్తం వినాయకశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః నైవేద్యం సమర్పయామి(ఓం ప్రాణాత్మనే నమః, అపానాత్మనే నమః, వ్యానాత్మనే నమః,ఉదానాత్మనే నమః సమానాత్మనే నమః)మధ్యే మధ్యే పానీయం సమర్పయామి.ఉత్తరా పోశనం సమర్పయామి.తాంబూలం:పూగీఫలై స్సకర్పూరై:నాగవల్లీ దళైర్యుతంముక్తాచూర్ణ సమాయుక్తంతాంబూలం ప్రతిగృహ్యతాంశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః తాంబూలం సమర్పయామినీరాజనం:ఘృతవర్తి సహస్త్రైశ్చ కర్పూరశకలై స్తధానీరాజనం మయాదత్తం గృహాణ వరదో భవ.శ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః నీరాజనం సమర్పయామిదూర్వాయుగ్మ పూజ (గరికతో):గణాధిపాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిఉమాపుత్రాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిఅఖువాహనాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామివినాయకాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిఈశపుత్రాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిసర్వసిద్ది ప్రదాయకాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిఏకదంతాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిఇభవక్తాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిమూషిక వాహనాయ నమః - దూర్వ్వాయుగ్మం పూజయామికుమారగురవే నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిఏకదంతైకవదన తథామూషిక వాహనాయ నమః - దూర్వాయుగ్మం పూజయామిమంత్రపుష్పం:కుమారగురవే తుభ్యం అర్పయామి సుమాంజలింప్రదక్షిణం కరిష్యామి సతతం మోదకప్రియనమో నమస్తే విఘ్నేశ సర్వవిఘ్నం నివారయనమస్కరోమి విఘ్నేశ సర్వకామార్ధ సిద్ధయేశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః సువర్ణ దివ్య మంత్రపుష్పం సమర్పయామి7. వ్రత కథలు (Vrata Kathalu)(వ్రత కథలను భక్తి శ్రద్ధలతో పఠించాలి)1. వ్రత ప్రారంభం & కుమారస్వామికి ఉపదేశం:ఒకనాడు మహర్షులు కుమారస్వామిని అర్చించి,ఆయన ప్రసన్నుడయ్యాకా ఇలా కోరారు."స్వామీ కలియుగంలో జనులు పాపకార్యాలు చేసి, తత్ఫలితముగా ఋణ బాధలు, సంతానలేమి,గృహ వసతి లేకపోవుట, దీర్ఘ వ్యాధులు, విద్యాభ్యాసం సరిగ్గా సాగకుండుట,వలసినంత ధనం లేకుండుట, శతృపీడ, పనులలో ఆటంకాలూ, అభివృధ్ధి లేకపోవుట...మొదలైన ఎన్నో కష్టాలు అనుభవిస్తారు.ఆ మానసిక క్షోభ తీరి కష్టములు తీర్చు వ్రతరాజమేదైనా సెలవీయండి" అని అడిగారు.అప్పుడు కుమారస్వామి ప్రసన్నుడై:"వ్రతాలలోకెల్లా అత్యంత శక్తిమంతమైన సంకష్టహరచతుర్ధి వ్రతాన్ని మీకు ఉపదేశిస్తాను.ఒకానొక కల్పంలో హిమవంతుని కుమార్తె అయిన పార్వతి, శివుని పతిగా కోరిభక్తితో తపస్సు చేసి ఎంతకూ ఫలితమందక బాధపడుచూ...హేరంబ గణపతిని స్మరించినప్పుడు ఆ గణపతి ప్రసన్నుడై తల్లికి ఉపదేశించిన వ్రతమది.ఆ వ్రతాన్ని ఆచరించి ఉమాదేవి పరమేశ్వరుని పతిగా పొందినది"అని చెప్పి వ్రత విధానం వివరించాడు.
2. భృశుండి మహర్షి వృత్తాంతం:ఒకనాడు ఆకాశ మండలంలో పయనిస్తూన్న నారద మహర్షికి,కుంభీపాక నరకం కనిపించింది.అక్కడ భృశుండి మహర్షి తల్లిదండ్రులు, అతడి పూర్వాశ్రమంలోని భార్య, కుమార్తెనరక యాతన అనుభవిస్తున్నారు.నారదుడు వెంటనే భూలోకానికి వచ్చి తపస్సు చేసుకుంటూన్న భృశుండి మహర్షికి ఈ విషయం చెప్పాడు.నారదుడి మాటలు విన్న భృశుండికి ఎంతో ఆవేదన కలిగింది.తన ఇష్ట దైవమైన గణపతిని ధ్యానించాడు.పవిత్రమైన జలాన్ని చేత్తో తీసుకుని గతంలో సంకష్టహర గణపతి వ్రతం చేయడం ద్వారాతనకు లభించిన పుణ్యఫలాన్ని తనవారికి ధారపోశాలని అనుకొని,"ఓ గణనాధా! నేనే గనుక నీ దివ్యచతుర్థీ వ్రతాన్ని భక్తి శ్రద్ధలతో చేసి వుంటే,నా పితరులు, వారితోపాటు నా భార్య, కుమార్త నరకలోక బాధల నుంచి విముక్తి పొందుదురు గాక!"అని నీళ్ళు విడిచి పెట్టాడు.ఆ వెంటనే వారందరూ దివ్యవిమానం ఎక్కి గణేశ లోకానికి చేరుకున్నారు.3. కృతవీర్యుని కధ:పూర్వం కృతవీర్యుడనే మహారాజు ఉండేవాడు.అతడు ధర్మాత్ముడైనప్పటికీ సంతానం కలగలేదు.నారదుని ద్వారా విషయం తెలుసుకున్న కృతవీర్యుడి తండ్రి (పితృలోకం నుండి)బ్రహ్మదేవుని వద్దకు వెళ్ళి అడుగగా, బ్రహ్మదేవుడు ఇలా చెప్పాడు:"నీ కుమారుడు పూర్వ జన్మలో సాముడు అనే పేరుగలవాడు.ఒకనాడు అతను దారి కాసి బ్రాహ్మణులను చంపి వారి ధనాన్ని దోచుకున్నాడు.ఆ రోజు మాఘ బహుళ చతుర్థి.ఇంటికి వచ్చి దోచుకొచ్చిన ప్రసాదాన్ని తన కొడుకుతో కల్సి తిన్నాడు.ఆ పాపం వల్ల ఈ జన్మలో సంతానం కలగలేదు.కాని తెలియకుండానే ఆ రోజు ఉపవాసం ఉండి గణేశ ప్రసాదం తినడం వల్ల పుణ్యం కూడా వచ్చింది."బ్రహ్మదేవుని సూచన మేరకు కృతవీర్యుడు "సంకష్ట హర చతుర్థీ" వ్రతాన్ని ఆచరించాడు.తద్వారా అతడికి పుత్ర సంతానం కలిగింది.కరడుకట్టిన ప్రారబ్ధాన్ని సైతం, కర్పూరంలా కరగించివేసే మహిమాన్వితమైన వ్రతం ఇది.
8. అర్ఘ్య ప్రదానం (ముఖ్యమైనది)(చేతిలోకి అక్షతలూ, పూవులూ, జలం తీసుకొని, చంద్రోదయ సమయం అయ్యాక అర్ఘ్యం ఇవ్వాలి)గణపతి అర్ఘ్యం (4 సార్లు ఇవ్వాలి):గౌరీ సుత నమస్తేస్తు సర్వసిద్ధి ప్రదాయకసర్వసంకట నాశార్థం గృహాణార్య్యం నమోస్తుతేశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః ప్రథమార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః ద్వితీయార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః తృతీయార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ సంకష్ట హర గణపతయే నమః చతుర్థార్ఘ్యం సమర్పయామిచంద్ర అర్ఘ్యం (తెల్ల బియ్యం, పాలు కలిపి 3 సార్లు ఇవ్వాలి):క్షీర సాగర సంభూత సుధారూప నిశాకరగృహాణార్భ్యం మయాదత్తం రమానుజ నమోస్తుతేశ్రీ రోహిణీ చంద్రమసే నమః ప్రథమార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ రోహిణీ చంద్రమసే నమః ద్వితీయార్ఘ్యం సమర్పయామిశ్రీ రోహిణీ చంద్రమసే నమః తృతీయార్ఘ్యం సమర్పయామి9. ఉద్వాసననమస్తే విఘ్న రాజాయ నమస్తే విఘ్ననాశనబ్రాహ్మణేభ్యోభ్యనుజ్ఞాతా గఛ్చదేవ యధా సుఖంశ్రీ సంకష్టహర గణేశ్వరాయ నమః యధాస్థానం ఉద్వాసయామిస్వస్తి:స్వస్తి ప్రజాభ్య: పరిపాలయంతాంన్యాయేన మార్గేన మహీం మహీశాగో బ్రాహ్మణేభ్య: శుభమస్తు నిత్యంలోకా: సమస్తా సుఖినో భవంతు.
తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQs)
ఈ వ్రతాన్ని ఎన్ని వారాలు ఆచరించాలి?
సాధారణంగా 3, 5, 11 లేదా 21 వారాలు ఆచరించవచ్చు. 12 సార్లు చేసి ఉద్యాపన చేయడం వల్ల వ్రత సిద్ధి కలుగుతుంది.
ఉపవాసం కఠినంగా ఉండాలా?
ఆరోగ్యం సహకరించని వారు, వృద్ధులు పాలు, పండ్లు తీసుకుంటూ ఏకభుక్తం (ఒకపూట భోజనం)గా కూడా ఉండవచ్చు. కానీ పూర్తి ఉపవాసం శ్రేష్టం.
ముడుపు ఎలా కట్టాలి?
ఎరుపు రంగు బట్టలో చిటికెడు పసుపు, కుంకుమ, మూడు దోసిళ్ళ బియ్యం, ఖర్జూరాలు, వక్కలు, దక్షిణ ఉంచి, మనసులోని కోరిక చెప్పుకుని ముడుపు కట్టాలి.
